Dostosowanie do zmian klimatu
Uroczystość rozpoczęto od wręczenia 9 umów o dofinansowanie projektów w ramach Działania 3.2 Dostosowanie do zmian klimatu i zapobieganie powodziom i suszy programu Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 o łącznej wartości 13 mln zł i wsparciu z UE w wysokości 11 mln zł. Dofinansowanie w ramach naboru mogły otrzymać projekty m.in. w zakresie zagospodarowania wód opadowych i roztopowych z wykorzystaniem zielono-niebieskiej infrastruktury, inwestycje w małą retencję wodną oraz projekty w zakresie adaptacji do zmian klimatu miast. Beneficjentami wręczonych dziś umów są Gminy: Fajsławice, Komarów Osada, Trawniki, Piaski, Tyszowce, Miasto Terespol oraz Kraśnik, a także Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia Krzyża Świętego w Łukowie. Kwoty dofinansowania w poszczególnych projektach kształtują się od blisko 414 tys. zł do ponad 1,8 mln zł.
W ramach wręczanych dziś umów na dofinansowanie projektów przykładowo Parafia Rzymskokatolicka Podwyższenia Krzyża Świętego w Łukowie realizować będzie aż 2 projekty. Pierwszy z nich pn. Otworzyć ziemię na wodę życia polega na przebudowie parkingu przy zabytkowym zespole sakralnym pobernardyńskim Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Łukowie poprzez rozszczelnienie nawierzchni miejsc parkingowych i zagospodarowanie terenu zielenią przez co 100% ww. powierzchni będzie stanowiła powierzchnia wodoprzepuszczalna. Drugi projekt pn. Wodę z nieba w raj na ziemi ma na celu zapobieganie podtopieniom budynków wchodzących w skład zabytkowego zespołu klasztornego i suszy zagrażającej terenom zielonym w najbliższym otoczeniu obiektu. W ramach inwestycji zostanie zbudowany system zbierania, magazynowania i dystrybuowania wody deszczowej z budynków parafialnych wchodzących w skład zabytkowego zespołu tj. kościoła, budynku poklasztornego i dzwonnicy. Projekt zakłada m.in. budowę podziemnego zbiornika o pojemności 55m3, który pozwoli magazynować wodę deszczową która będzie wykorzystywana do nawadniania zieleni w najbliższym otoczeniu kościoła. Łączna wartość obu projektów przekracza 2,6 mln zł, a dofinansowanie z Funduszy Europejskich wynosi blisko 1,75 mln zł.
Z kolei Gmina Trawniki w ramach projektu Budowa otwartego zbiornika retencyjnego w miejscowości Biskupice o całkowitej wartości 870 tys. zł i dofinansowaniu UE w wysokości blisko 731 tys. zł zakłada budowę zbiornika o nieregularnym kształcie i powierzchni 4,95 tys. m2, o maksymalnej głębokości 2,9 m i średniej głębokości wody 1,7 m. Budowa przyczyni się do wzmocnienia ochrony zasobów wodnych i ekosystemów poprzez stabilizację środowiska wodnego i poprawę warunków siedliskowych, a także wpłynie na ochronę przed skutkami suszy, zapewniając magazynowanie wody i jej dostępność w okresach deficytu opadów. Efektem projektu będzie zwiększenie retencji wód opadowych, co pozwoli na zatrzymanie od 8,4 tys. do 11,88 tys. m3 wody, czyli równowartości opadu o wysokości 1700-2400 mm w przeliczeniu na powierzchnię zbiornika.
Dzięki realizacji wręczanych dziś 9 umów ponad 50 tys. osób skorzysta ze środków ochrony przeciwpowodziowej, a blisko 74 tys. osób skorzysta środków ochrony przed klęskami żywiołowymi związanymi z klimatem. Powierzchnia retencyjna wzrośnie o 12,3 tys. m2, natomiast zielona infrastruktura przystosowana do zmian klimatu o blisko 3,5 ha.
Infrastruktura edukacyjna w ramach ZIT
Kolejną umowę o dofinansowanie projektu wręczono w ramach Działania 7.5 Infrastruktura edukacyjna w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych programu Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027. Nabór skierowany był do podmiotów zidentyfikowanych w strategii terytorialnej będącej podstawą realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, m.in. do jednostek samorządu terytorialnego, ośrodków wychowania przedszkolnego, szkół i placówek oświatowych, a alokacja wynosiła ponad 26,7 mln zł. Umowa ta realizowana będzie przez Miasto Kraśnik i dotyczy projektu pn. Przedszkole miejscem edukacji inkluzyjnej, o całkowitej wartości przeszło 6 mln zł i dofinansowaniu z UE w wysokości 3 mln zł. Pozyskane środki pozwolą na rozbudowę i kompleksową modernizację sali gimnastycznej na potrzeby przedszkola działającego przy Zespole Placówek Oświatowych nr 2 w Kraśniku. Zmodernizowany obiekt będzie pełnił funkcje opiekuńczo-wychowawcze i edukacyjne dla grupy 200 dzieci w wieku od 3 do 6 lat, w tym dzieci z niepełnosprawnościami. Przebudowa obejmuje zarówno dostosowanie budynku do nowych funkcji, jak i kompleksowe przekształcenie w strefę integracyjną, rekreacyjną i sensoryczną. Projekt zostanie zrealizowany w oparciu o zasady projektowania uniwersalnego, z zastosowaniem rozwiązań Modelu Dostępnej Szkoły. Warto dodać, że wręczana dzisiaj umowa o dofinansowanie jest już 20 umową w ramach Działania 7.5. Dotychczas, w ramach 2 naborów dla tego Działania podpisanych zostało 19 umów o wartości całkowitej wynoszącej ponad 78 mln zł i dofinansowaniu wynoszącym niemal 50 mln zł.
Ochrona dziedzictwa naturalnego, bezpieczeństwa i rozwój turystyki obszarów miejskich w ramach ZIT
Ostatnim punktem uroczystości było wręczenie 4 umów o dofinansowanie projektów z Działania 11.2 Ochrona dziedzictwa naturalnego, bezpieczeństwo i zrównoważony rozwój turystyki obszarów miejskich i ich obszarów funkcjonalnych w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych o łącznej całkowitej wartości ponad 24,5 mln zł i dofinansowaniu z UE w wysokości niemal 17 mln zł. Dofinansowanie w naborze, dla którego alokacja wyniosła 38,5 mln zł, mogły otrzymać projekty rozwoju obszarów o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych, jak też opartych o właściwości uzdrowiskowe i walory kulturowe (poza obszarami Natura 2000) stanowiące o ich potencjale, w tym m.in. o wysokiej atrakcyjności turystycznej, fizycznej odnowy i bezpieczeństwa przestrzeni publicznych. Wnioskodawcami uprawnionymi do ubiegania się o dofinansowanie mogły być podmioty zidentyfikowane w strategii terytorialnej będącej podstawą realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych.
W ramach wręczanych 4 umów wsparciem zostaną objęci mieszkańcy 3 z 17 Miejskich Obszarów Funkcjonalnych (MOF) w województwie lubelskim: MOF Opole Lubelskie, MOF Chełm i MOF Łuków. Beneficjentami dofinansowania są Miasta: Chełm i Łuków oraz Gminy: Poniatowa i Opole Lubelskie. Wartości dofinansowania UE kształtują się na poziomie od 756 tys. zł do ponad 12, 3 mln zł.
Przykładowo Miasto Chełm zrealizuje projekt pt. Rewitalizacja oraz udostępnianie atrakcji turystycznych przy zbiornikach wodnych CHOF o wartości niemal 19 mln zł i dofinasowaniu z UE w wysokości 14,5 mln zł polegający na rozbudowie i modernizacji infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej przy 3 zbiornikach wodnych: Glinianki, Natalin i Żółtańce. W ramach przedsięwzięcia planowana jest m.in. budowa drewnianej wieży widokowej i 3 wiat ze stołami i ławkami; budowę utwardzonej kostką betonową promenady spacerowej i drogi wewnętrznej; budowę miejsca obsługi rowerzysty poprzez wykonanie placu utwardzonego parkingu dla rowerów wraz ze stojakami na pięć rowerów; zakup i montaż elementów infrastruktury; rozbudowę oświetlenia zewnętrznego i instalacji monitoringu; modernizację boiska do piłki siatkowej plażowej; modernizację plaży poprzez oczyszczenie i uzupełnienie piaskowania.
Z kolei Gmina Poniatowa realizować będzie projekt pn. Rozwój infrastruktury turystycznej Doliny dziesięciu stawów w Poniatowej. Inwestycja o całkowitej wartości przeszło 1,8 mln zł i dofinasowaniu z UE w wysokości ponad 1,5 mln zł zakłada budowę ścieżki turystycznej o długości 264 m, przy której zostanie zamontowanych 17 ławek parkowych i 17 koszy na śmieci oraz budowę pomostu i tarasu widokowego na wyspie z kładką łukową. W ramach tego zadania zostanie także zamontowanych 5 ławek parkowych i oświetlenie. Szacuje się, że dzięki realizacji tego projektu w ramach strategii zintegrowanego rozwoju terytorialnego wsparciem zostanie objętych 43 tys. osób, a powstałe obiekty rocznie odwiedzi 4 tys. osób.
