Fundusze Europejskie dla Lubelskiego

Informacja w zakresie pytań Wnioskodawców oraz odpowiedzi IZ dotyczących naboru projektów w sposób konkurencyjny nr FELU.03.10-IZ.00-001/24 Działania ramach Działania 3.10 Ochrona bioróżnorodności na obszarach poza formami ochrony przyrody Priorytetu III Ochrona zasobów środowiska i klimatu programu Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027.

• Pytanie:

Czy jako jednostka publiczna Regionalna Dyrekcja LP w Lublinie możemy samodzielnie wystąpić, ze złożeniem wniosku w imieniu kilku Nadleśnictw wchodzących w skład naszego obszaru, czy każde Nadleśnictwo wniosek składa samodzielnie, informuję, że każde Nadleśnictwo jest jednostką odrębną z własnym numerem NIP, my występujemy jako główna jednostka. W przypadku gdy wniosek może zostać złożony przez nas proszę o informację jakim dokumentem będziemy występować w imieniu Nadleśnictw np. Umowa, Pełnomocnictwo itp.

• Odpowiedź:

W ramach naboru nr FELU.03.10-IZ.00-001/24 w ramach Działania 3.10 Ochrona bioróżnorodności na obszarach poza formami ochrony przyrody, zgodnie z Regulaminem wyboru projektów, podmiotami uprawnionymi do aplikowania w przedmiotowym naborze są m.in.: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne. Jako Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Lublinie mogą Państwo wystąpić w ramach jednego wniosku w imieniu kilku Nadleśnictw. Zgodnie z Ustawą o lasach, Regionalne Dyrekcje LP w ramach zadań przede wszystkim pełnią nadzór nad podległymi jednostkami, i koordynują działania na swoim terytorium.

• Pytanie:

Czy jest dostępny bardziej szczegółowy „ Informator katalog kosztów kwalifikowalnych ” ?

• Odpowiedź:

Katalog kosztów został określony wyłącznie w Regulaminie wyboru projektów i nie jest występuje bardziej szczegółowa specyfikacja kosztów kwalifikowalnych.

• Pytanie:

Czy w Program kwalifikuje dofinansowanie np. na budowę nowego ośrodka edukacyjnego na terenie gdzie funkcjonuje stary ośrodek edukacyjny, co jest pod pojęciem „ ośrodka edukacyjnego ”, czy kosztem kwalifikowalnym będzie nowy projekt na budowę ośrodka, W przypadku remontu ośrodka edukacyjnego czy w skład kosztów kwalifikowalnych będą wchodziły:

- Remont sali edukacyjnej, innych sal szkoleniowych

- Całkowita modernizacja ośrodka

- Wyposażenie Sali ( wymiana sprzętu komputery, tablice informacyjne poprawa sieci komunikacyjnej )

- Przygotowanie miejsc parkingowych gdzie np. trzeba utwardzić nawierzchnię parkingową wraz z nową kanalizacją

- Wymiana stolarki okiennej

• Odpowiedź:

W Programie FEL został określony cel szczegółowy 2(vii) tj.: wzmacnianie ochrony i zachowania przyrody, różnorodności biologicznej oraz zielonej infrastruktury, w tym na obszarach miejskich, oraz ograniczanie wszelkich rodzajów zanieczyszczenia, w który wpisuje się przedmiotowy Nabór 3.10, w zakresie sprzyjania bioróżnorodności i realizowany będzie poprzez:

- Działania ochronne mające na celu zachowanie lub przywrócenie właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt;

− Monitoring siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt jako element projektu ochrony bioróżnorodności;

− Budowa, rozwój ośrodków oraz centrów ochrony różnorodności biologicznej w oparciu o gatunki rodzime na obszarach miejskich i pozamiejskich, np. banków genowych, ogrodów botanicznych oraz parków miejskich służących ochronie i zwiększaniu różnorodności biologicznej;

− Zwalczanie inwazyjnych gatunków flory i fauny, jako element projektu ochrony bioróżnorodności;

− Rozbudowa i doposażenie ośrodków rehabilitacji dzikich zwierząt;

− Przebudowa/remont ośrodków edukacji ekologicznej, w tym doposażenie zaplecza dydaktycznego;

− Rozwój infrastruktury związanej z właściwym ukierunkowaniem ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo służącej ograniczeniu antropopresji i degradacji środowiska;

− Opracowanie / aktualizacja dokumentów planistycznych dla form ochrony przyrody;

− Opracowanie inwentaryzacji przyrodniczej obszaru realizacji projektu ochrony bioróżnorodności jako element projektu;

- Remediacja terenów zanieczyszczonych oraz rekultywacja terenów zdegradowanych działalnością gospodarczą.

Mając na uwadze powyższe Budowa nowego ośrodka nie jest możliwa do realizacji w ramach przedmiotowego naboru.

Ośrodek edukacyjny z założenia jest powiązany z instytucjami zajmującymi się organizowaniem procesu wychowania i przekazywania wiedzy, zatem w pojęciu przedmiotowego naboru ośrodek taki powinien spełniać funkcje przede wszystkim dydaktyczne.

Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów, przede wszystkim, realizowane projekty muszą uwzględniać zastosowanie rozwiązań ochronnych i zwiększających różnorodność biologiczną. Działania niezwiązane bezpośrednio z ochroną siedlisk i gatunków chronionych, takie jak: ośrodki edukacji ekologicznej, centra ochrony bioróżnorodności, banki genowe, ogrody botaniczne oraz infrastruktura związana z kanalizowaniem ruchu turystycznego mogą stanowić maksymalnie 30% kosztów kwalifikowalnych projektu. W związku z tym w przypadku remontu ośrodka edukacyjnego należy mieć na uwadze ww. ograniczenie. Ponadto przewidziane działania w ramach typu 5 tj.: Przebudowa/remont ośrodków edukacji ekologicznej, w tym doposażenie zaplecza dydaktycznego, umożliwia remont Sali dydaktycznej, szkoleniowej, wyposażenie zaplecza dla celów dydaktycznych, jednak tylko w zakresie spełniania celów edukacyjnych/dydaktycznych, w ramach, których nie wchodzą takie prace jak całkowita modernizacja ośrodka i miejsca parkingowe.

Wsparcie dedykowane jest przedsięwzięciom zwiększającym potencjał przyrodniczy regionu przez działania bezpośrednio związane z ochroną zagrożonych wyginięciem oraz rzadkich gatunków zwierząt, roślin i grzybów oraz siedlisk przyrodniczych.

• Pytanie:

W przypadku ochrony terenów leśnych gdzie stale musimy monitorować chronione gatunki roślin, zwierząt jako koszt kwalifikowalny można zaliczyć np. zakup dronów, które będą służyły do monitorowania w/w skupisk leśnych, budowa fotopułapek i zakup sprzętu np. kamery, aparaty fotograficzne?

• Odpowiedź:

W przypadku ochrony terenów leśnych za pomocą monitoringu chronionych gatunków możliwe są zakupy dla celów monitorowania. Jednocześnie należy zauważyć, iż każdy taki zakup musi być szczegółowo uzasadniony. W ramach Działania 3.10 monitoring ma służyć jedynie pomiarom efektywności projektu, wykazywać skuteczność podjętych działań ochronnych i jest przewidziany wyłącznie jako element projektu. W tym miejscu należy wskazać, iż zakup dronów nie będzie stanowił kosztu kwalifikowalnego. Do Zakupu tego typu wyposażenia dedykowane są działania w ramach programu FEL dotyczące Bezpieczeństwa ekologicznego i służące poprawie bezpieczeństwa przeciwpożarowego jak trwający aktualnie (do dnia 26.07.2024 r.) nabór dotyczący Działania 3.1 Bezpieczeństwo ekologiczne (typy projektu 2,3) Priorytetu III Ochrona zasobów środowiska i klimatu programu Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027.

• Pytanie:

W przypadku odnowy terenów zagrożonych w naszych jednostkach czy kosztem kwalifikowalnym będą prace usługi związane z przystosowaniem terenów do nowych nasadzeń/zalesień, zakup sprzętu takiego jak specjalistycznego piły, kosiarko rozdrabniacze, rębaki, odzież ochronna.

• Odpowiedź:

Zgodnie z Regulaminem wyboru wsparcie uzyskają przedsięwzięcia zwiększające potencjał przyrodniczy regionu przez działania bezpośrednio związane z ochroną zagrożonych wyginięciem oraz rzadkich gatunków zwierząt, roślin i grzybów oraz siedlisk przyrodniczych, udokumentowanych w inwentaryzacji przyrodniczej. Jeżeli ochrona specyficznych siedlisk wymaga usuwania samosiejek drzew i krzewów, zakup sprzętu niezbędnego do wykonania czynności może stanowić koszt kwalifikowalny, o ile wykonawca nie posiada odpowiednich narzędzi.

Należy zatem wskazać, mając na uwadze katalog sprzętu jaki Państwo przedstawiają do zakupu tj.: piły, rębaki, kosiarko rozdrabniacze, czy pod pojęciem przystosowania terenu nie kryje się wycinka, wskazujące raczej na chęć usunięcia roślinności, a nie działań służących ochronie i zwiększania bioróżnorodności w przyrodzie. Należy zauważyć, iż masowa wycinka nie stanowi działań ochronnych i nie służy bioróżnorodności. W indywidualnych przypadkach istnieje możliwość zakwalifikowania tego typu zakupu pod warunkiem szczegółowego wykazania wykorzystania ich w działaniach służących ochronie i zwiększania bioróżnorodności.

Natomiast zarówno zadanie: przygotowanie gruntu pod nasadzenia, szczególnie jeżeli dotyczy usuwania istniejącej roślinności, jak i potrzebny do tego sprzęt, tj. specjalistyczne piły, kosiarko-rozdrabniacze czy rębaki, mieści się w zakresie hodowli lasu w celu zapewnienia trwałości i wysokiej produkcyjności lasów, a także ochrony ekosystemów leśnych przed szkodnikami poprzez ograniczenie występowania tych organizmów do takiego poziomu, który nie powoduje szkód gospodarczo istotnych, czyli nie służy osiągnięciu celu ochrony bioróżnorodności i nie podlega wsparciu

Kwalifikowalność projektów obejmujących ingerencje na terenach zieleni także pozamiejskiej, jak w tym przypadku, weryfikowana będzie na podstawie udokumentowania wartości przyrodniczej, poprzedzonej inwentaryzacją przyrodniczą i zastosowaniem rozwiązań opartych na gatunkach rodzimych działań utrzymujących i zwiększających bioróżnorodność.

• Pytanie:

W jaki sposób w projekcie będą badane i weryfikowane jednostki, które posiadają np. chronione gatunki zwierząt, roślin jakie formalne dokumenty będą wymagane?

• Odpowiedź:

Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów jednostki posiadające chronione gatunki zwierząt i roślin w celu przystąpienia do zaplanowania działań ochronnych mających na celu zachowanie lub przywrócenie właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt muszą dołączyć Inwentaryzację i waloryzację przyrodniczą. Dokument sporządzony przez osoby posiadające wykształcenie przyrodnicze, uprawnione do sporządzania ekspertyz przyrodniczych, w oparciu o badania terenowe, zawierający spis elementów przyrody ożywionej i nieożywionej i jego analizę pod względem wartości przyrodniczych, obecności chronionych gatunków zwierząt, roślin i grzybów oraz siedlisk. Dokument waloryzuje wartość przyrodniczą, przypisuje poszczególnym fragmentom terenu odpowiednią rangę, kategorię terenu. Stanowi również materiał wyjściowy do oszacowania zmian na badanym terenie w wyniku działań ochronnych podjętych w ramach realizacji projektu.

W projektach uwzględniających infrastrukturę i rekultywację opracowanie przyrodnicze umożliwia dopasowanie rozwiązań technicznych i biologicznych do otoczenia przyrodniczego, wskazanie sposobów ochrony elementów przyrody, wraz z wykluczeniem określonych działań, a także planowanie inwestycji z poszanowaniem ochrony przyrody

W projektach należy szczególnie zadbać, aby zaplanowane działania były adekwatne w stosunku do zdiagnozowanych potrzeb (w tym np. warunków terenowych, potrzeb ochronnych gatunków, siedlisk lub ekosystemów). Zakres rzeczowy projektu powinien dotyczyć działań chroniących konkretne gatunki chronione, zbiorowiska roślinne, siedliska, uwzględniać warunki glebowe, ukształtowanie terenu itp.

• Pytanie:

W ramach kosztów bezpośrednich istnieje możliwość ponoszenia wydatków w formie wynagrodzeń dla personelu merytorycznego.

Czy opisane w Regulaminie wydatki kwalifikowalne mogą być ponoszone jako dodatki i/lub umowy z własnymi pracownikami. Podkreślić należy, że jako UMCS dysponuje zespołem naukowców, którzy są ekspertami w dziedzinie bioróżnorodności, a wykonane przez nich zadania z zakresu np. monitoringu będą charakteryzowały się najwyższą jakością?

• Odpowiedź:

W ramach kosztów bezpośrednich istnieje możliwość zakwalifikowania wydatków w formie wynagrodzeń (dodatki i/lub umowy) dla personelu merytorycznego, jednocześnie informuję iż zgodnie z Regulaminem wyboru projektów, realizowane projekty muszą, przede wszystkim, uwzględniać zastosowanie rozwiązań ochronnych i zwiększających różnorodność biologiczną, a wsparcie dedykowane jest przedsięwzięciom zwiększającym potencjał przyrodniczy regionu przez działania bezpośrednio związane z ochroną zagrożonych wyginięciem oraz rzadkich gatunków zwierząt, roślin i grzybów oraz siedlisk przyrodniczych.

Wydatków w formie wynagrodzeń dla personelu mogą dotyczyć wynagrodzenia za prace wykonane w ramach ochrony czynnej gatunków i siedlisk, dla osób wykonujących te zadania. Ponadto elementem projektu może być monitoring efektywności przeprowadzonych działań,

co jest następstwem zapisów z Regulaminu wyboru projektów, gdzie Typ projektu 2 tj.: Monitoring siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt występuje tylko jako element projektu ochrony bioróżnorodności.

Jeżeli projekt obejmuje zadania z zakresu ochrony czynnej gatunków i siedlisk, to w ramach prowadzenia monitoringu w celu pomiaru efektywności prowadzonych działań, stanowiącego integralną część projektu, honoraria wykonawców mogą stanowić koszt kwalifikowalny.

Jeżeli natomiast wydatki w formie wynagrodzeń dla personelu merytorycznego dotyczą wydatków typu :

a) koszty koordynatora projektu oraz innego personelu zaangażowanego w zarządzanie, rozliczanie, monitorowanie projektu lub prowadzenie innych działań administracyjnych w projekcie, w szczególności koszty wynagrodzenia tych osób, ich delegacji służbowych i szkoleń,

b) koszty zarządu (wynagrodzenia osób uprawnionych do reprezentowania jednostki, których zakresy czynności nie są przypisane wyłącznie do projektu, np. kierownika jednostki),

c) koszty personelu obsługowego (obsługa kadrowa, finansowa, administracyjna, sekretariat, kancelaria, obsługa prawna, w tym dotycząca zamówień) na potrzeby funkcjonowania jednostki,

d) koszty obsługi księgowej (wynagrodzenia osób księgujących wydatki w projekcie, koszty związane ze zleceniem prowadzenia obsługi księgowej projektu biuru rachunkowemu),

to zgodnie z Regulaminem wyboru należy zaliczyć je do katalogu kosztów pośrednich i wydatki przeznaczone na pokrycie kosztów pośrednich będą rozliczane wyłącznie za pomocą stawki ryczałtowej wynoszącej 3% kwalifikowalnych kosztów bezpośrednich projektu.

Informacja w zakresie pytań Wnioskodawców oraz odpowiedzi IZ dotyczących naboru projektów w sposób konkurencyjny nr FELU.03.10-IZ.00-001/24 Działania ramach Działania 3.10 Ochrona bioróżnorodności na obszarach poza formami ochrony przyrody Priorytetu III Ochrona zasobów środowiska i klimatu programu Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027.

• Pytanie:

Zastanawiamy się nad złożeniem w tym konkursie projektu, gdzie celem projektu jest przygotowanie województwa lubelskiego na wdrożenie oraz utrzymanie Nature Restoration Low i przygotowanie planów strategii ochrony bioróżnorodności na terenach poza formami ochrony przyrody. Zgodnie z przyjętymi regulacjami do 2030 roku państwa Unii muszą odbudować co najmniej 30% siedlisk znajdujących się w złym stanie. Samorządy będą musiały zadbać o to, by nie zmniejszała się całkowita krajowa powierzchnia miejskich przestrzeni zielonych oraz zwarcie drzewostanu w miastach.

W projekcie zostaną podjęte działania ochronne mające na celu zachowanie właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt oraz analiza sposób i możliwości przywrócenia właściwego stanu siedlisk poza obszarami chronionymi. Przeprowadzony zostanie monitoring siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt jako element projektu ochrony bioróżnorodności. Pracami zostaną objęte tereny nie podlegające ochronie ze szczególnym naciskiem na miasta. Zostanie również podjęta współpracę z samorządami lokalnym w celu dostosowania aplikacji do potrzeb władz lokalnych oraz zapewnienia trwałości projektu na wyznaczonych terenach. Zostaną również podjęte działania edukacyjny dotyczące znaczenia bioróżnorodności i wprowadzonego planu odbudowy zasobów przyrodniczych (Nature Restoration Law). W tym celu wyremontowany zostanie ośrodek edukacji ekologicznej, w tym doposażone zostanie zaplecze dydaktyczne ośrodka.

W wyniku realizacji projektu zostanie opracowana aplikacja, która umożliwi władzom lokalnym stały monitoring stanu siedlisk, ze szczególnym naciskiem na kluczowe obszary miejskie (tzw. zielona i niebieska infrastruktura/sieć) oraz będzie alarmować przed nagłymi sytuacjami niepożądanymi pod względem przyrodniczym. Aplikacje będzie również angażowała w działania proekologiczne użytkowników końcowych, mieszkańców Lubelszczyzny, którzy będą mieli możliwość zgłaszania za jej pomocą zdarzeń niepożądanych takich jak zły stan pomnikowych okazów drzew, dzikie wysypiska śmieci, czy też detekcję gatunków inwazyjnych.

W projekcie będą zaangażowane 3 Instytuty. Instytut udostępni aparaturę badawczą oraz wypracowane rozwiązania matematyczne. Współpraca merytoryczna tak potężnych placówek naukowych umożliwi realizacje projektu na najwyższym europejskim poziomie, zarówno pod względem merytorycznym, jak i formalnym.

W związku z tym mam pytania dotyczące wygrodzenia osób zajmujących się tworzeniem dedykowanej aplikacji oraz utrzymywaniem systemu informatycznego w trakcie realizacji projektu - czy koszty związane z ich wynagrodzeniami zostaną uznane jako koszty kwalifikowane w projekcie?

• Odpowiedź:

Program Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027 (FEL) wdraża m.in. cel szczegółowy 2(vii) wzmacnianie ochrony i zachowania przyrody, różnorodności biologicznej oraz zielonej infrastruktury, w tym na obszarach miejskich, oraz ograniczanie wszelkich rodzajów zanieczyszczenia, któremu dedykowany jest nabór nr FELU.03.10-IZ.00-001/24 Działania 3.10 Ochrona bioróżnorodności na obszarach poza formami ochrony przyrody (typ projektu 1 - 9) Priorytetu III Ochrona zasobów środowiska i klimatu programu Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027. W ramach przedmiotowego naboru wsparcie mogą uzyskać następujące typy projektów:

1. Działania ochronne mające na celu zachowanie lub przywrócenie właściwego stanu siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt;

2. Monitoring siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt jako element projektu ochrony bioróżnorodności;

3. Zwalczanie inwazyjnych gatunków flory i fauny, jako element projektu ochrony bioróżnorodności;

4. Rozbudowa i doposażenie ośrodków rehabilitacji dzikich zwierząt;

5. Przebudowa/remont ośrodków edukacji ekologicznej, w tym doposażenie zaplecza dydaktycznego;

6. Budowa, rozwój ośrodków oraz centrów ochrony różnorodności biologicznej w oparciu o gatunki rodzime na obszarach miejskich i pozamiejskich, np. banków genowych, ogrodów botanicznych oraz parków miejskich służących ochronie i zwiększaniu różnorodności biologicznej;

7. Rozwój infrastruktury związanej z właściwym ukierunkowaniem ruchu turystycznego na obszarach cennych przyrodniczo służącej ograniczeniu antropopresji i degradacji środowiska;

8. Opracowanie inwentaryzacji przyrodniczej obszaru realizacji projektu ochrony bioróżnorodności jako element projektu;

9. Remediacja terenów zanieczyszczonych oraz rekultywacja terenów zdegradowanych działalnością gospodarczą.

Zgodnie z Regulaminem wyboru projektów dla przedmiotowego naboru, realizowane projekty muszą przede wszystkim uwzględniać zastosowanie rozwiązań ochronnych i zwiększających różnorodność biologiczną. Działania niezwiązane bezpośrednio z ochroną siedlisk i gatunków chronionych, takie jak: ośrodki edukacji ekologicznej, centra ochrony bioróżnorodności, banki genowe, ogrody botaniczne oraz infrastruktura związana z kanalizowaniem ruchu turystycznego mogą stanowić maksymalnie 30% kosztów kwalifikowalnych projektu. Ponadto, monitoring siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin, grzybów, zwierząt może być wyłącznie elementem projektu z zakresu ochrony bioróżnorodności. Wsparcie w ramach naboru dedykowane jest przedsięwzięciom zwiększającym potencjał przyrodniczy regionu przez działania bezpośrednio związane z ochroną czynną zagrożonych wyginięciem oraz rzadkich gatunków zwierząt, roślin i grzybów oraz siedlisk przyrodniczych.

Z przedstawionego opisu planowanego projektu wynika, iż głównym jego celem jest przygotowanie województwa lubelskiego na wdrożenie oraz utrzymanie Nature Restoration Low i przygotowanie planów strategii ochrony bioróżnorodności na terenach poza formami ochrony przyrody. Projekt w głównej mierze koncentruje się na stworzeniu aplikacji, która umożliwi m.in. władzom lokalnym stały monitoring stanu siedlisk. Tym samym projekt nie dotyczy wsparcia działań polegających na czynnej ochronie bioróżnorodności – celem bowiem projektu jest przygotowanie województwa lubelskiego do wdrożenia tego typu działań i opracowanie strategii w tym zakresie.

Przedstawione rezultaty projektu także nie potwierdzają, iż w ramach projektu prowadzone będą działania czynnej ochrony bioróżnorodności – wskazany rezultat projektu: utrzymanie i poszerzanie obszarów zielono - niebieskiej infrastruktury poprzez współpracę z samorządami lokalnymi, który powiązany mógłby być z tego typu działaniami nie precyzuje, jakie zadania zostaną podjęte w jego zakresie. W odniesieniu do przedmiotowego rezultatu wskazać także należy, iż zgodnie z Regulaminem wyboru projektów, działania służące celom ochrony różnorodności biologicznej w zakresie zielono-niebieskiej infrastruktury mogą być przedmiotem finansowania w ramach naboru pod warunkiem, realizacji w miastach o liczbie mieszkańców nie większej niż 20 tys. (z wyłączeniem stolic powiatów z przedziału 15-20 tys. mieszkańców).

Podkreślenia wymaga także fakt, iż zgodnie z Regulaminem wyboru projektów za kwalifikowalne uznać należy w szczególności wydatki na ochronę czynną, tj. działania zapewniające warunki do wzrostu liczebności i zachowanie, rzadkich, ginących, zagrożonych i innych cennych przyrodniczo gatunków zwierząt, roślin i grzybów, przywrócenie oraz utrzymanie właściwego stanu ich siedlisk, ochrona siedlisk przyrodniczych, działania dostosowane do przedmiotu ochrony, typu siedliska i istniejącego zagrożenia. Kwalifikowalne są także działania ograniczające rozprzestrzenianie się populacji gatunków obcego geograficznie pochodzenia, w tym inwazyjnych gatunków obcych (IGO), szczególnie zagrażających gatunkom rodzimym oraz roślin zagrażających zdrowiu i życiu ludzi, Zakres rzeczowy projektu powinien dotyczyć działań chroniących konkretne gatunki chronione, zbiorowiska roślinne, siedliska, uwzględniać warunki glebowe, ukształtowanie terenu itp., czy działania zapewniające warunki do wzrostu liczebności, zachowanie, przywrócenie oraz właściwy stan siedlisk populacji rzadkich, ginących, zagrożonych i innych cennych przyrodniczo gatunków. Jako przykłady rozwiązań służących ochronie siedlisk i gatunków chronionych oraz rozwiązań chroniących istniejące środowisko przyrodnicze i zwiększających bioróżnorodność, opartych na gatunkach rodzimych wskazać należy: zastosowanie czynnych metod ochrony in situ, zabezpieczenie, pielęgnację i leczenie osobników gatunków zwierząt objętych ścisłą lub częściową ochroną gatunkową w sposób umożliwiający, zależnie od ich stanu zdrowia, powrót do środowiska naturalnego, prace leczniczo-pielęgnacyjne, mające na celu zachowanie starodrzewu, w tym drzew dziuplastych, zastosowanie dodatkowych rozwiązań zwiększających różnorodność biologiczną w zakresie fauny i flory, np. budki lęgowe, trwałe hotele dla owadów, zielone ogrodzenia, w tym żywopłoty, wdrożenie standardów ochrony drzew.

Przedmiotowy nabór nie obejmuje opracowania dokumentów strategicznych czy też planistycznych, tj. np. planów strategii ochrony bioróżnorodności, kompleksowego planu dotyczącego Nature Restoration Low obszarów poza formami ochrony przyrody województwa Lubelskiego czy panów zagospodarowania terenów, ani inwentaryzacji zasobów przyrodniczych służących opracowaniu tego typu dokumentów. Za kwalifikowalne nie można uznać też szkoleń, w tym szkoleń dotyczących obsługi i możliwości aplikacji dla samorządów czy szkoleń dotyczących wykorzystywania wyników aplikacji przy utrzymaniu Nature Restoration Low.

Dodatkowo należy wskazać na okres realizacji wskazanych rezultatów projektu, który niekiedy sięga 2029 r. Zgodnie z wymaganiami naboru (kryterium formalne poprawności nr. 3 Realizacja projektu w określonych ramach czasowych, ujęte w załączniku nr 5 do Regulaminu wyboru projektów) realizacja projektu nie może trwać dłużej niż okres n+3, a w przypadku umów podpisanych w roku 2027 n+2, gdzie n rozumiane jest jako rok, w którym została podpisana umowa o dofinansowanie (okres realizacji projektu rozumiany jest jako czas od zawarcia umowy/porozumienia/zobowiązania o dofinasowanie projektu (czas zawarcia umowy/porozumienia/zobowiązania oszacowany przez wnioskodawcę w oparciu o terminy wynikające z Regulaminu wyboru projektów) do daty zakończenia rzeczowej realizacji projektu (dzień sporządzenia protokołu odbioru, data zgłoszenia gotowości do odbioru lub innego dokumentu równoważonego w ramach realizacji projektu, stwierdzającego rzeczowe zakończenie projektu, w przypadku projektów nieinwestycyjnych za ww. termin przyjmuje się datę poniesienia ostatniego wydatku w projekcie).

Mając na uwadze powyższe założenia naboru nr FELU.03.10-IZ.00-001/24 oraz cel i zakres przedstawionego przedsięwzięcia, aplikacja (w dalszej części jej walidacja i utrzymywanie) nie będzie stanowił kosztu kwalifikowalnego w ramach ww. naboru. W ślad za czym wynagrodzenia osób zajmujących się tworzeniem dedykowanej aplikacji oraz utrzymywaniem systemu informatycznego w trakcie realizacji projektu, oraz wymienione szkolenia z obsługi aplikacji, także nie mogą zostać uznane jako koszty kwalifikowane w ramach ww. naboru.